TROCHĘ HISTORII
Oczyszczalnia w Lubartowie została wybudowana w roku 1996. Oficjalne oddanie do eksploatacji nastąpiło rok później. Projekt zakładał eksploatację technologiczną przez okres 10 lat. Reaktor biologiczny uszczelniony był 1-milimetrową geomembraną – folią, która w ciągu 20 lat uległa znacznemu zużyciu. Pojawiło się zagrożenie rozszczelnienia i przenikania zanieczyszczeń do gleby. Ogromny problem stanowiła także gospodarka odpadami powstającymi w wyniku oczyszczania ścieków tj. osadem ściekowym. Przez 20 lat funkcjonowania oczyszczalni ścieków składowany był on na składowisku odpadów w Nowodworze. Zmiana przepisów Prawa ochrony środowiska w tym zakresie stanowiła dodatkowy argument przemawiający za modernizacją oczyszczalni..
TERAŹNIEJSZOŚĆ
W 2016 r. w siedzibie Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie nasze Przedsiębiorstwo podpisało umowę na dofinansowanie projektu pn. „Rozbudowa i przebudowa – modernizacja oczyszczalni ścieków i budowa kanalizacji sanitarnej w Lubartowie”.
Projekt objął kompleksowe uporządkowanie gospodarki ściekowej, osadowej i energetycznej na oczyszczalni ścieków, budowę odcinka sieci kanalizacji sanitarnej, zakup dwóch środków trwałych, usługę nadzoru inwestorskiego, promocję działań projektowych oraz zarządzanie projektem.
Spośród wszystkich zadań wchodzących w skład projektu najistotniejsza była realizacja modernizacji, która miała na celu:
– poprawę jakości ścieków oczyszczonych odpływających z oczyszczalni,
– uporządkowanie gospodarki ściekowo-osadowej, poprzez wprowadzenie bardziej efektywnej technologii oczyszczania,
– przekształcenie struktury osadów powstałych w procesie oczyszczania ścieków w tzw. ustabilizowany osad pozbawiony bakterii chorobotwórczych oraz substancji podatnych na rozkład,
– zminimalizowanie objętości i masy osadów przy jednoczesnym uzyskaniu efektu energetycznego,
– zmniejszenie zużycia wody pitnej na cele technologiczne,
– zmniejszenie uciążliwości zapachowej oczyszczalni,
– automatyzacja procesu technologicznego oczyszczania ścieków i przeróbki osadów ściekowych.
Generalny wykonawca robót: Firma Inżynieria Rzeszów S.A.
Koszt zadania: 52 359 870,00 zł brutto, w tym 27 797 164,92 zł dofinansowania ze środków UE.
JAK DZIAŁA NOWA OCZYSZCZALNIA?
Ścieki dopływające do oczyszczalni kierowane są do przebudowanej pompowni przed którą wybudowana została komora kraty mechanicznej zgrubnej o prześwicie 30 mm.
Pompy kierują ścieki na układ dwu równolegle pracujących sitopiaskowników, gdzie usuwane są skratki i piasek. Dalej ścieki podczyszczone mechanicznie kierowane są do nowego osadnika wstępnego. W osadniku wstępnym prowadzony jest proces dalszego oczyszczania mechanicznego ścieków tj. usuwania zawiesiny łatwoopadającej drogą sedymentacji przed oczyszczaniem biologicznym.
Ścieki po osadniku wstępnym grawitacyjnie dopływają do dwu niezależnie pracujących reaktorów biologicznych, z których każdy składa się z komory predenitryfikacji, defosfatacji, denitryfikacji, nitryfikacji.
Powietrze do reaktorów biologicznych kierowane jest z dmuchaw usytuowanych w stacji dmuchaw w budynku wielofunkcyjnym. Dla zapewnienia wymaganej ilości powietrza do napowietrzania komór biologicznych w stacji dmuchaw zainstalowane zostały 4 dmuchawy, które posiadają wydajność ok. 39 m3/min przy sprężu 600 mbar.
Ścieki odprowadzane z reaktorów biologicznych kierowane są do dwóch osadników wtórnych typu radialnego o średnicy 20 m ze zgarniaczami osadu dennego i zgarniaczami powierzchniowym części pływających.
Osad biologiczny jako osad nadmierny odbierany jest niezależnie z każdego osadnika i tłoczony na zagęszczarkę mechaniczną umieszczoną w budynku zagęszczania osadu. W procesie zagęszczania mechanicznego wspomaganego polielektrolitem zawartość suchej masy w osadzie nadmiernym zostaje zwiększona do 5-7% sm. Zagęszczony osad nadmierny odprowadzany jest do zbiornika osadów zmieszanych.
Osad wstępny z osadnika wstępnego odprowadzany jest pod ciśnieniem hydrostatycznym do zagęszczacza grawitacyjnego osadu wstępnego o średnicy 6 m, skąd po zagęszczeniu trafia również do zbiornika osadów zmieszanych.
W celu usuwania z zagęszczacza osadu powstających w nim odorów zbiornik został on przykryty lekką konstrukcją z laminatu poliestrowego, natomiast odciągi z wentylacji mechanicznej skierowane są na instalację dezodoryzacji.
Do zbiornika osadów zmieszanych kierowane są zatem osady wstępne zagęszczone z pompowni, osady nadmierne zagęszczone ze stacji zagęszczania osadów oraz flotaty z pompowni. Osady zmieszane zagęszczone pompowane są do wydzielonej komory fermentacyjnej WKF. W zamkniętej wydzielonej komorze fermentacyjnej realizowany jest proces fermentacji mezofilowej zagęszczonych osadów zmieszanych w temp. 38°C. Pojemność komory WKF wynosi ok. 1870 m3.
W istniejącym budynku wielofunkcyjnym, który poddany został modernizacji i przebudowie, zainstalowano zagęszczarkę taśmową osadu nadmiernego wraz ze stacją polielektrolitu oraz instalację dezintegracji osadu nadmiernego zagęszczonego.
Pod pojęciem dezintegracji osadów rozumie się wszelkie oddziaływanie energetyczne na osady ściekowe od rozbijania kłaczkowatej struktury osadów (dezintegracja niskoenergetyczna), aż do niszczenia struktury komórkowej mikroorganizmów (dezintegracja wysokoenergetyczna). Ma ona na celu uwolnienie wody związanej strukturalnie z osadami oraz zamkniętej w błonach komórkowych masy organicznej. Rozbita materia organiczna łatwiej i szybciej podlega rozkładowi enzymatycznemu w procesach fermentacji beztlenowej.
Zastosowana technologia dezintegracji w reaktorach przeciwprądowych wykorzystuje do dezintegracji osadów wysokoenergetyczne fale ultradźwiękowe o częstotliwości 25 kHz.
Gaz pofermentacyjny, ujmowany w części stropowej WKF w ilości średniodobowo ok. 1310 m3/d, ok. 50 m3/h kierowany jest do sieci biogazu, trafiając do obiektów instalacji odzysku, oczyszczania i wykorzystania biogazu.
Przed skierowaniem biogazu do magazynowania i spalania przewidziane zostało odsiarczanie biogazu w oparciu o stałe złoże suche z symultaniczną regeneracją powietrzem. Odsiarczony biogaz przepływa do zbiornika biogazu spełniającego dwie funkcje technologiczne: magazynowania i utrzymywania właściwego ciśnienia medium w sieci. Pojemność zbiornika biogazu ok. 600 m3.
Ze zbiornika biogaz, poprzez węzeł rozdzielczy, może być kierowany do kogeneratora lub kotłów zainstalowanych w pomieszczeniu kogeneratorowni i kotłowni lub nadmiar biogazu w sytuacjach awaryjnych można podawać automatycznie do spalania w pochodni. W czasie normalnej eksploatacji biogaz kierowany jest do spalania w silniku kogeneracyjnym pozwalającym na wytwarzanie energii elektrycznej i cieplnej.
Przefermentowany osad, w celu odgazowania, kierowany jest do zbiornika osadu przefermentowanego, skąd odbierany jest pompą śrubową i kierowany do stacji odwadniania i suszenia osadu.
Jako główny sposób przeróbki osadów zastosowano odwadnianie na prasie ciśnieniowo-tłokowej.
Uwodnione osady wprowadzane są centralnie do komory ściskania, której głównymi elementami są tłok i cylinder. Pomiędzy tłokiem i cylindrem znajdują się specjalne dreny odprowadzające odcieki. Wielkość cylindra oraz ilość drenów zależy od wydajności urządzenia. Napełnianie komory ściskania następuje przy wstecznym ruchu tłoka. Ewentualne powietrze znajdujące się w komorze uchodzi poprzez dreny do odpływu. Cykl napełniania komory następuje kilkakrotnie przy wstępnym ściskaniu osadów. Po napełnieniu komory następuje ściskanie osadów poprzez posuwisty ruch tłoka przy jednoczesnym obracaniu się komory wraz z tłokiem. Ściskanie osadów powtarzane jest cyklicznie aż do osiągnięcia zadanej odległości tłoka od głowicy. Czym mniejsza odległość tym osad jest bardziej odwodniony. Ciśnienie w komorze ściskania wynosi ok. 6 bar. Po cyklu sprężania następuje faza rozprężania, w której odwodnione osady przemieszczają się w komorze i jednocześnie oczyszczane są pory tkaniny filtracyjnej na drenach. Oczyszczanie następuje poprzez przedmuch powietrzny przez dreny powstający przez podciśnienie wytworzone przy wstecznym ruchu tłoka. Ciągły ruch obrotowy połączony za zmianą położenia drenów zapewnia kruszenie placków osadowych i ich przemieszczanie się w komorze. Po zakończeniu sprężania i rozprężania rozpoczyna się cykl wyładunku odwodnionych osadów poprzez przesuwanie się tłoka w kierunku głowicy i wypychanie ich na zewnątrz cylindra.
Osad odwodniony na prasie jest kierowany przy pomocy przenośnika spiralnego do zbiornika magazynowego, a następnie do średniotemperaturowej suszarki osadów.
Proces suszenia prowadzony jest na suszarce taśmowej i polega na układaniu mieszaniny osadu odwodnionego i recyrkulowanego granulatu (o zawartości suchej masy minimum 60%) równomiernie na taśmie i przesuwanie z nią powoli od wlotu do wylotu suszarni. Powietrze suszące przepływa od góry do dołu poprzez osad i taśmę. W końcowej części suszarni osad leżący na taśmie schładzany jest do temperatury poniżej 50°C, poprzez przepływ powietrza atmosferycznego.
Powietrze suszące podgrzewane jest za pomocą palnika spalającego gaz ziemny. W celu osiągnięcia optymalnej sprawności cieplnej, instalacja pracuje z wysokim współczynnikiem stopnia recyrkulacji powietrza, co oznacza, że większość powietrza jest recyrkulowana i podgrzewana do zadanej temperatury suszenia na wlocie do suszarni. Temperatura suszenia wynosi max 130°C. Część powietrza cyrkulacyjnego stale jest usuwana na zewnątrz instalacji za pomocą wentylatora wylotowego. Odparowana woda usuwana jest z powietrza w skraplaczu z wykorzystaniem wody technologicznej. Powietrze suszarnicze po skraplaczu zawierające odory jest oczyszczane w biofiltrze. Cała instalacja suszenia pracuje na lekkim podciśnieniu (10÷20 mm słupa wody), co zapobiega ewentualnemu przedostawaniu się odorów do otoczenia Wysuszony osad kierowany jest do magazynu osadu lub bezpośrednio na środki transportu. Do magazynu może być również kierowany osad odwodniony.
